Lasanble i aprouv lamannman dan prozedlwa propriyete, det ek lentere dan biznes |28 December 2016

Apartir Zanvye lannen prosenn tou zofisye gouvernman  e osi lezot zofisye dan pozisyon  responsab pou bezwen deklar zot propriyete, det ek lentere dan biznes.

Sa pou posib la ki Lasanble Nasyonal in aprouv en prozedlwa pour amann lalwa ki deza egziste lo sa size.

Ti Minis responsab pour Finans, Komers ek Planifikasyon Ekonomik Dr Peter Larose ki ti prezant sa prosedlwa avek Lasanble.

Dan son prezantasyon Minis Larose ti eksplike ki lobzektif sa prosedlwa i anliny avek deklarasyon Prezidan Danny Faure ki gouvernman i oule promouvwar en kiltir bon gouvernans, latransparans ek rann kont parmi tou zofisye gouvernman.

Sa i avek bi evite ki i annan okenn koz ki kapab kontinyelmam promouvwar  koripsyon.

“Nou oule elimin koripsyon dan gouvernman e dan nou sosyete,” Minis Larose ti fer resorti.

I ti fer remarke ki konsep ek lobzektif sa prozedlwa i anliny avek norm enternasyonal pour adres problenm koripsyon.

Minis Larose ti dir sa lalwa i ava donn plis lasirans ek konfidans sosyete vizavi  bann zofisye piblik akoz i fonde lo prensip, entegrite, lonnekte, rann kont , responsabilite, lazistis, latransparans ek bonn kondwit anver lalwa.

Ler i ganny aprouve i pou aplik pour Prezidan ek tou manm son gouvernman,  Speaker Lasanble, depite Speaker, lider lopozisyon, lider zafer gouvernman,  bann manm lasanble, mer lavil ek konseye dan distrik.

Prezidan Larepiblik i responsab pour apwent en komisyonner swivan rekonmandasyon Lotorite Lapwentman Konstitisyonnel (CAA). Sa komisyonner pou responsab pour met an aplikasyon e sirvey sa prosesis deklarasyon propriyete, det ek lentere dan biznes.

Sa komisyonner pou ganny apwente annakor avek Seksyon 5 sa prozedlwa ki egzize ki sa komisyonner i annan menm kalifikasyon avek en ziz Lakour Siprenm oubyen Lakour Dapel Sesel.

Kot i konsern demisyon sa komisyonner, lalwa i egzize ki i donn Prezidan 2 mwan notis an ekri.

Prezidan i kapab osi termin lanplwa en komisyonner dan ka kot i pa pe konport li byen e kot Prezidan i resevwar alegasyon, konplent lo konportman komisyonner. Prezidan i kapab demann Sef Ziz Lakour Siprenm pour fer en envestigasyon e soumet en rapor kot aksyon ava pran swivan rekonmandasyon Sef Ziz.

Tou zofisye gouvernman fodre soumet en deklarasyon avek komisyonner pa pli tar ki 3 mwan apre ki zot in ganny apwente dan zot pos e soumisyon deklarasyon anyel fodre anrezistre dan en dele 30 zour apre konmansman en nouvo lannen fiskal.

En deklarasyon fodre ganny soumet  avek komisyonner 3 mwan avan ki en zofisye i kit lanplwa formelman.

Tou deklarasyon i bezwen ganny soumet an ekri.

Tou deklarasyon ki soumet avek komisyonner i konsidere konman dokiman piblik e akse pou ganny trete avek konfidansyalite. Tou dimoun i kapab ganny akse avek sa bann dokiman eksepte dan ka kot komisyonner i annan en rezon valab pour pa donn akse a serten endividi kot dan sa ka i pou bezwen donn son rezon an ekri a sa endividi dan en lespas 14 zour apre ki i’n fer en demann.

“En zofisye piblik pou komet en lofans si i pa swiv regilasyon ek prosedir sa prozedlwa e fayle son deklarasyon dan letan ki’n etabli e en zofisye ki fer en fo deklarasyon i kapab pey en lanmann 500,000 roupi oubyen ganny en santans 2-an prizon oubyen toulede,” Minis Larose ti eksplike.

Bann manm ti byen akey sa lamannman.

Dirizan zafer gouvernman Charles de Commarmond i dir sa i en lalwa ki lontan zot pe rode e i montre ki gouvernman in ekout tou bann konplent, komanter ek konsern ki’n annan lo sa size e dan lespri latransparans ek rann kont ava ede pour adres koripsyon.

I ti fer resorti ki bann diferan provizyon sa lalwa i fer kler bokou keksoz e personn pa devret annan okenn lenkyetid oubyen lafreyer vizavi sa prozwedlwa akoz i pou met plis lord atraver fason lenformasyon i ganny kolekte.

“Tou dimoun pou bezwen fer keksoz dan lord e avek respe pour lalwa e personn  pa pe blok ou anpes personn avanse,” Msye de Commarmond ti eksplike.

Basil Hoareau, MNA Parti Lepep, ti fer resorti ki sa prosedlwa i al dan bon direksyon atraver prensip bon gouvernans e bann provizyon i kler ki sa komisyonner pou kapab fer son travay san lafreyer.

Lo son kote dirizan lopozisyon Wavel Ramkalawan ti dir ki sa prosedlwa i en size ki dan manifesto LDS (Linyon Demokratik Seselwa) e zot kontan ki i’n vin dan Lasanble me ki sa i zis en premye pa. I ti dir ki sa lalwa i bezwen dan en lavenir ase pros vin devan Lasanble pour ki serten son bann provizyon i ganny revwar sirtou laspe konsernan deklarasyon bann byen kot bokou byen in transfer lo bann zanfan, bann kont ki’n kasyet aletranze e bann zofisye piblik napa nanryen ki lo zot non e menm lokalman osi i dir i pou difisil pour fer lenvestigasyon.

Dan ka kot en dimoun in ganny akize i dir i bezwen annan provizyon kler lo drwa pour fer apel.

I ti azoute ki i devret annan lezot pa pour elarzi sa lalwa pour enkli bann lezot dimoun ki annan bokou lenfliyans ki pe responsab bokou larzan parey bann sef egzekitif, manm PSAB ek komisyon anti koripsyon.