CEPS i ganny met azour lo proze de lwa ‘Drwa a Lenformasyon’ |30 December 2016

Miting yer avek bann lorganizasyon sosyete sivil

Bann manm lorganizasyon sosyete sivil (NGOs) ki tonm anba parasol Citizens Engagement Platform Seychelles (CEPS), yer ti rasanble kot zot lasal konferans, Orion Mall, kot zot ti ganny eksplike draft ‘Right to Information Bill 2016’ ki ekspekte vin devan lasanble an Mars.

Sa bann lenformasyon i konsern bann antite piblik (public bodies) ek bann lotorite gouvernman ki en lenstitisyon gouvernmantal ki ganny etabli anba en lalwa e ganny finanse ouswa sibstansyelman finanse par gouvernman. Sa vedir bann lezot lenformasyon ki piblik i bezwen me ki pa fer nouvel.

Sa dokiman i ankor dan form ‘white paper’, en staz kot en dokiman i fer sorti pozisyon gouvernman lo en size spesifik; en dokiman ki apre i a kapab pran form lalwa. Sa dokiman i ankor dan en staz kot popilasyon i ganny envite pour donn  sizesyon pour ki ler sa lalwa i vin an aplikasyon i ava en keksoz ki tou dimoun in kontribye ladan.

Sa rankont ti fer avek bi ganny nide sa bann NGOs pour enkli dan sa lalwa ki a fer li enn ki tou dimoun i ava war zot ladan. Sa legzersis konsiltasyon pou kontinyen avek lezot sekter e dimoun dan pei enkli dan distrik tou.

Se Vis-Prezidan Vincent Meriton, akonpannyen par sekreter prensipal pour Lenformasyon dan son biro, Denis Rose, ki ti donn leklersisman ek klarifikasyon lo sa proze de lwa.

Osi prezan ti Alain Volcère, sekreter prensipal dan Biro Vis-Prezidan; Jules Hoareau, tyermenn CEPS; Marcel Rosalie, sef egzekitif CEPS e reprezantan sorti dan biro Prokirer Zeneral.

Sa proze de lwa pe fer provizyon ki tou dimoun i ganny akse avek lenformasyon ki i bezwen pour aprann en keksoz, fer en keksoz e pour li konnen ki pe pase dan pei.

Sa bann lenformasyon i devre alaporte tou dimoun, dan en fason fasilman aksesib me an tenan kont ki serten lenformasyon pa kapab donnen, par egzanp pour rezon sekirite en pei. Dan sa ka sa lalwa pe fer provizyon pour annan en mekanizm ki serten lenformasyon i ganny restrikte. I pou osi donn rezon akoz sa serten lenformasyon pa kapab ganny devwale an piblik.

“Sa konsiltasyon lo sa ‘white paper’ i promouvwar sa lespri demokrasi partisipatwar. Drwa e akse a lenformasyon i en keksoz fondamantal,” Vis-Prezidan Meriton ti dir.

I ti fer rapel ki Lartik 28 dan Konstitisyon i deza ekri ki en sitwayen i ganny akse a lenformasyon ek lezot lenformasyon ki bann lotorite piblik i ranmase ler zot pe desarz zot fonksyon dapre striktir gouvernman.

Vis-Prezidan ti osi eklersi ki dan sa lalwa i annan bann diferan laspe tel lo ki mannyer nou kapab pratik sa drwa a lenformasyon; ki mannyer pour met anplas mekanizm ki pou fer sa arive; ki sa ki pou bezwen annan pour permet bann lenformasyon ganny transmet; ki i annan laspe pour kategoriz e klasifye lenformasyon pour dimoun kapab ganny akse avek e osi mekanizm ki pou kapab kontrole si sa bann lenformasyon pe ganny pase parey i devret ganny pase.

“E osi i annan en laspe enportan ki kalite lenformasyon ki ou pa donnen pour fer sir le moman nou pe promouvwar sa lalwa i en balans ant donn lenformasyon e protez dignite e lavi prive en dimoun,” Msye Meriton ti eksplike.

I ti dekri sa konsiltasyon zis en konmansman ki pou swiv par plizyer lezot ankor avek diferan sekter ek kous popilasyon.

Dan son kote PS Rose ti donn en kont randi ki annan dan sa lalwa e eksplike menm si akse a lenformasyon i garanti anba nou konstitisyon, i devre annan en lalwa ki fer li marse.

I ti dir ki sa ‘white paper’ i baze lo norm enternasyonal e ki i annan de seksyon prensipal ladan. En seksyon ki etabli bann mekanizm ki bann antite piblik i bezwen annan pour ki zot kapab donn sa lenformasyon dimoun. Lot seksyon prensipal se sa lotorite ki pou fer sa antite piblik fer sa bann keksoz e ki pou vey sa antite piblik pour fer sir ki bann lenformasyon ki neseser donn piblik, i donnen.

I ti osi fer resorti ki sa ‘white paper’ konsernan sa proze de lwa i trouve anba lo sit gouvernman www.egov.sc. I ti envit piblik pour lir, fer zot konmanter ou sizesyon ki son departman, ansanm avek biro Prokirer Zeneral, ava analize e vwar ansanm si i devret ganny enplimante.

Jules Hoareau ti fer resorti ki i enportan annan sa regilasyon pour permet Seselwa met zot demann devan e osi pour zot ganny akse a lenformasyon.