Follow us on:

Facebook Twitter LinkedIn YouTube

Archive -National Assembly

Lasanble – ‘Private Notice Question’ lo pos Sekreter Zeneral UNWTO |01 March 2017

‘Sipor Sesel pour en kandida Seselwa pa devret ganny vwar konman en fakter divizyon’

 

“Lefe ki Sesel pe siport en kandida Seselwa pour pos Sekreter Zeneral UNWTO (Lorganizasyon Mondyal Tourizm) pa devret ganny vwar konman en fakter divizyon lo kontinan Lafrik. Annou plito get sa kandidatir dan perspektiv plis devlopman pour sa kontinan.”

Minis Dezinyen, Madanm Macsuzy Mondon, ti dir sa dan Lasanble Nasyonal yer letan i ti pe reponn en Private Notice Question par dirizan lopozisyon dan Lasanble Msye Wavel Ramkalawan.

Kestyon Msye Ramkalawan ti lir koumsa: ‘Etan donnen ki Sesel ti donn son langazman pour ki Lafrik i prezant en sel kandida pour pos Sekreter Zeneral UNWTO, avek bi ki Lafrik i ganny sa pozisyon par agree avek rezolisyon bann Minis SADC an Mars 2016, an Gaborone, Botswana, e plitar an Zilyet 2016 dan some AU Sef Deta Lafrik an Kigali, Rwanda, eski Lofis Prezidan i kapab dir nou:

l. Akoz ki Gouvernman Sesel in al kont sa bann menm rezolisyon e siport

en Seselwa pour sa pos, e donk anmenn divizyon lo nivo Lafrik?

2. Eski Gouvernman Sesel pa vwar ki sa i malonnet lo son par?

3. Eski Gouvernman Sesel pa pe donn Sesel en move repitasyon Sesel

konman en pei ki pa gard son parol?

4. Eski Sesel i kapab ekspekte sipor total avek lezot pei Lafrik demen

swivan son aksyon dezonnet?

5. Ki konsekans ki sa i kapab annan pour linite Afriken, ki Sesel i koz

bokou lo la?

Minis Mondon ti dir menm si Sesel in siport kandidatir Msye  Alain St Ange, ansyen Minis Tourizm Sesel pour sa pos, i pa vedir ki nou pa san poursan deryer bann ideal ek lobzektif SADC ek Linyon Afriken (AU).

“Komitman Sesel anver SADC ek Linyon Afriken pa’n zanmen sitan for parey i ete ozordi. Sa in ganny demontre atraver rol kle ki nou pei in zwe pour fer sir ki sa 2 lorganizasyon i ranforsi zot rol dan zot misyon respektiv pour konstrir en devlopman ekonomik, lentegrasyon, lape ek sekirite an forman bann lyen lanmitye ek korperasyon touzour pli pros ant bann pei SADC ek lafanmir Linyon Afriken,” Minis Mondon ti dir.

Minis Mondon ti dir ki Sesel in toultan souliny pertinans ek relevans son rol pour kontribye dan devlopman Lafrik e i’n travay ansanm avek lezot pei Afriken pour devlop en vizyon pour Lafrik mye koni konman Azanda pour 2063.

“Parmi plizyer konponan ek plan sa vizyon tourizm i annan en plas enportan dan sa azanda e Sesel ti diriz bann zefor pour met tourizm dan sa azanda e Msye St Ange ti zwe en rol kle dan sa bann zefor e Sesel i reste angaze pour promouvwar Azanda Lafrik dan lemonn ek devlopman ekonomik atraver devlopman korperasyon rezyonnal ek kontinantal,” Minis Mondon ti fer resorti.

Minis Mondon ti dir bann manm ki ti avek son pasyon ek profesyonnalizm ki  Msye St Ange ti met lendistri tourizm Sesel lo en lot nivo e anmenmtan met plis lanfaz lo promosyon sa lendistri lo kontinan Lafrik.

I ti azoute ki kandidatir Msye St Ange pour pos Sekreter Zeneral UNWTO pros 2-an pase i rezilta en prosesis long e byen reflesi ki sa lepok ti’n resevwar sipor gouvernman me ki sirkonstans nasyonal pa ti permet e son kandidatir ti ganny met lo standby e ozordi Msye St Ange i ankor kwar i kapab zwe en rol enportan dan lemonn lendistri tourizm e pour nou zis avek li e avek pei, gouvernman ti aprouv son kandidatir.

“Nou rekonnet bann merit  Minis Tourizm Zimbabwe ek son abilite pour anmenn UNWTO lo en lot nivo, me nou osi kwar ki in ler pour donn sans zanfan en pti zil  parey Sesel ki annan en personaz parey Msye St Ange ki en profesyonnel byen koni e respekte e ti en Minis Tourizm ki ti annan bokou sipor pa zis Sesel me atraver lemonn e i annan sa kapasite neseser pour diriz en lorganizasyon enportan Nasyon Zini parey UNWTO,” Minis Mondon ti dir.

“Si Msye St Ange i ganny elekte nou annan sa konfyans ki sa lenportans ki i pou donn Lafrik pou fer avanse lendistri tourizm. Si i ganny elekte Msye St Ange pou  osi bezwen reflekte santiman lezot leta zil an devlopman (SID) pour garanti rol enportan ki zot kapab zwe dan devlopman tourizm lo nivo mondyal osi byen ki promouvwar dirabilite sa lendistri globalman,” Minis Mondon ti eksplike.

An sa ki konsern konsekans sa kandidatir lo Sesel, Minis Mondon i dir i kapab zis  vin en size deba dan SADC e dan Linyon Afriken si Zimbabwe i lev sa size.

Minis Mondon ti fer resorti ki pandan dernyen Some Linyon Afriken an Etyopi an Zanvye ti annan en rankont bilateral ant Sesel ek Zimbabwe kot Minis Zafer Etranzer Zimbabwe ti donn lasirans Anbasader Marie-Louise Potter ki zot napa lentansyon soulev sa size e si zanmen sa size i ganny souleve dan bann lezot foronm, le de pei pou ganny demande pour fer konsiltasyon ant zot pour trouv en lantant amikal.

“Sa ki kler se ki relasyon ant Zimbabwe ek Sesel i an bonn santé e sa konpetisyon ant le de pei i ganny gete konman en loportinite pour le de pei donn Lafrik en meyer sans gannyen,” Minis Mondon ti eksplike.

I ti osi fer remarke ki i drwa souveren en endividi pour met son kandidatir devan toultan ki dat limit pour depoz bann kandidatir i reste ouver e sa i an Mars 2017.

I ti azoute ki par pran en desizyon boner an Zilyet 2016 pa ti neseserman ferm laport pour okenn lezot kandidatir.

Minis Mondon i dir Sesel pa’n vyol drwa e laliberte okenn pei ou endividi lo sa size e ki Zimbabwe in konpran nou e ki Sesel pa’n blok son kandida e si sa size i leve dan okenn foronm Sesel pou fer sir son lentere i ganny byen promouvwar e byen defann.

Me atraver en kestyon siplemanter Msye Ramkalawan ti dir son kestyon i baze lo prensip e si Sesel ti konnen depi 2-an oparavan ki ti annan en endividi ki ti anvi met son kandidatir akoz ki Sesel ti dakor pour aksepte rezolisyon SADC e detrwa mwan plitar aksepte rezolisyon Linyon Afriken pour ki i siport en kandidatir sorti lo kontinan Lafrik? Akoz ki Sesel, baze lo prensip, pa ti’n fer konnen sa endividi ki nou ti’n fini aksepte rezolisyon lo nivo Lafrik e ki baze lo sa prensip nou pa pou kapab siport li akoz pou annan bann konsekans parey ozordi kot non Sesel pe ganny “trennen dan labou”.

Minis Mondon ti dir sa letan menm si sa endividi ti’n eksprim son lentansyon Minister Zafer Etranzer pa ti’n ganny lenstriksyon pour dir Sesel i annan en kandida.

Minis Mondon ti azoute ki Sesel pa ti ankor pran en pozisyon lo sa size.

Lezot kestyon lo sa size ti si Sesel in mezir risk ki en 2enm kandida lo kontinan Lafrik i kapab annan pour fer Lafrik perdi son sans pour diriz sa lorganizasyon sitan enportan e si non si zot in rod en solisyon vizavi Zimbabwe e si i annan okenn sipor finansyel ou ot ki gouvernman Sesel pe donn sa kandida ki i pe siporte.

Minis ti fer resorti ki en pei i osi annan en drwa souveren pour pran en desizyon ki pa neseserman annakor avek desizyon en group e ki lanmitye Sesel avek Zimbabwe i al “beyond” UNWTO e lefe i reste ki nou annan en drwa souveren pour nou pran en desizyon ler nou santi nou bezwen pran en desizyon oubyen en pozisyon.

An sa ki konsern sipor finansyel ou ot, Minis Mondon i dir pour lemoman napa okenn sipor ki Sesel pe donnen me si plitar i annan okenn demann gouvernman i ava konsidere baze lo son merit.

Lo kote risk Minis Mondon ti dir i posib i kapab annan serten risk me i pa neseserman ki i pou bann risk mazer pour Sesel akoz i annan en lot kandida pour Lafrik e ki pa zis Lafrik ki annan 2 kandida me Sid Lanmerik i annan 3 kandida.

Lo son kote, reprezantan LDS pour Mont Fleuri Msye Jean François Ferrari ti ensiste ki lefe i reste ki kontinan Lafrik ti’n pran en desizyon, Sesel ti’n aksepte e apre Sesel ti “kas pake” e sa pe fer zot konman bann reprezantan lepep e  Lasanble ganny poze bann kestyon anbarasan ler zot partisip dan bann foronm lo nivo enternasyonal.

Minis Mondon ti fer resorti ki Sesel pe siport en sitwayen Seselwa e pa pe konsider sa konman “kas pake”.

Lezot manm ki ti koze lo kote LDS lo sa size ti osi ensiste lo nesesite pour Sesel onor son komitman lo nivo enternasyonal e non pa fer bann komitman e apre kase e fer keksoz diferan.

Lo zot kote serten bann manm Parti Lepep ki ti koze ti fer remarke ki Sesel i deza annan en pli bon repitasyon o nivo enternasyonal konpare avek Zimbabwe e ki atraver bann reportaz lo bann lasenn enternasyonal kandida Seselwa pe ganny bokou plis sipor e pe anmenn bokou piblisite pour Sesel.

“Si nou kandida i ganny elekte sa pou annan en gran lefe lo bann pei larezyon e lemonn osi,” Minis Mondon ti konklir.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

» Back to Archive