Follow us on:

Facebook Twitter LinkedIn YouTube

Archive -Health

Mesaz Minis pour Lasante, Msye Jean-Paul Adam |14 February 2018

En karenm an bonn sante

 

Minis pour Lasante, Msye Jean-Paul Adam in dir ki Karenm i sa moman ideal pour reflesir lo bann aksyon ki sak endividi i kapab pran pour viv en pli bon lavi;  en lavi ki an armoni avek nou kanmarad ek lanvironnman; e osi en lavi an pli bonn sante.

Minis Adam in dir sa dan en mesaz pour l;okazyon Karenm ki konmanse ofisyelman ozordi.

Mesaz Minis Adam i lir konm swivan:

«Minister Lasante i annan plezir pour zwenn avek tou Seselwa pour promouvwar en peryod Karenm an bonn sante.

«Pour tou Kretyen, Karenm i en peryod refleksyon, kot nou ranforsi bann valer spirityel ki nou partaze.

«Sa peryod, i osi en moman ideal pour reflesir lo bann aksyon ki sak endividi i kapab pran pour viv en pli bon lavi;  en lavi ki an armoni avek nou kanmarad ek lanvironnman; e osi en lavi an pli bonn sante. 

«Nou kapab konstate ki dan lemonn antye, preokipasyon materyalis souvan i fer ki nou pa donn ase latansyon lo spirityalite e devlopman koezyon sosyal, e osi lo bann valer lapartaz ek solidarite. Sa ritm konsomasyon kontinyel ki nou war dan nou pei e atraver lemonn i osi annan lenpak negatif lo nou lasante.

«Pandan sa peryod Karenm, nou envit tou Seselwa pour akonpanny zot refleksyon avek en zefor pour viv an pli bonn sante pour zot prop benefis, osi byen ki byennet zot fanmiy. An sa moman kot nou pe reflisir lo meyer fason pour viv nou lafwa, nou kapab osi renouvle nou lekor fizikman osi byen ki spirityelman atraver en langazman pour redwir konsomasyon prodwi tel ki lalkol, atraver en pli bon ladyet e osi plis legzersis.

«Bokou Seselwa i servi sa moman pour redwir konsonmasyon lalkol, oubyen pour esey aret fim sigaret. I kler, ki si ou reisi redwir lalkol ki ou servi, oubyen menm aret konsonmen pandan sa peryod, ki sa pour ranforsi ou rezilyans pour osi kontiny bann bon labitid plitar.

«Sa peryod i osi enn kot nou fer en lapel pour sak Seselwa zwe en rol egzanpler pour nou zanfan. 

«Nou kapab note ki dernyen letid lo lasante bann zenn adolesan dan bann lekol an 2015 i montre ki bokou zenn Seselwa pe konsonm lalkol a en tre zenn az. Nou konstate ki 43% zanfan in bwar lalkol pour premye fwa ant 10 a 13-an. Sa menm letid in montre ki 48% etidyan ant 13-15-an in raporte ki zot in konsonm lalkol dan dernyen 30 zour.

«Annou montre nou zanfan sa pli bon legzanp posib e met lalkol dekote.

«Sa peryod i osi envit nou pour nou revwar nou ladyet pour en meyer lasante e evit konsomasyon initil. I en loportinite pour nou met lanfaz lo en meyer nitrisyon ansanm avek nou fanmiy ek nou zanfan.

«Rediksyon dan konsomasyon limomnad i en fason senp pour amelyor nou lasante. Letid 2015 in montre ki 74% zenn ant 13-15-an i konsonm limonnad omwen en fwa par zour. Pandan sa peryod, nou envit bann fanmiy pour partaz bann fri ek legim lokal pour kontribye pour en meyer lasante pour zot fanmiy anmenmtan ki nou redwir konsomasyon bann prodwi ki ranpli avek disik tel ki limonnad.

«Trwazyenmman, nou envit tou dimoun pour partisip aktivman dan plis aktivite fizik dan sa peryod. Letan dimoun i regroup ansanm pour fer legzersis i ranforsi bann lyen kominoter, e kontribye pour redwir bann risk asosye avek bann maladi non-kominikab (non-transmisib) tel ki dyabet ek tansyon. 

«An konklizyon, i enportan a sa moman ki nou kontinyen mazin bann ki mwen fortinen.  Annou montre sa solidarite anver bann ki pe fer fas avek defi dan zot lavi ‒ bann ki dan lopital, oubyen ki malad grav ou ki bezwen reste lo lili, bann ki pe viv avek kanser, HIV ou SIDA, bann ki aflize par ladiksyon, bann ki annan defi ekonomik, sosyal oubyen familyal. Annou mazin nou bann konpatriot ki pe soufer avek depresyon e lezot keksoz ki afekte zot lasante mantal. Atraver en zefor ki nou fer pour met akote en keksoz ki nou pa bezwen - sa pti labyer, sa pake sigaret, sa manze ‘fast food’ - nou kapab demontre nou sipor pour sa ki pli dan bezwen. 

«E nou kapab osi konsidere a sa moman ki sa larzan ki nou kapab ekonomize dan sa zefor i kapab ganny re-envesti - swa dan nou prop fanmiy, oubyen atraver en zes lasarite (saritab) pour siport en koz nob.

«Nou swet tou Seselwa en peryod karenm ranpli avek lazwa e en meyer lasante posib».

 

 

 

 

» Back to Archive