Nwel lontan ti gou.... |21 December 2023
Msye Fanchette (a gos) ek Msye Hoareau pe rakont zot leksperyans Nwel lontan
Mon rapel letan Desanm pandan ki mon ti pe grandi. Sa parfen pye flanbwayan ki ti pirifye ler e anons nou larive sezon festivite, bann fanmiy ki pe pase avek zot brans sed e bann zoli sanson Raymond Libanotis, John Wirtz, Raymond Lebon, David Philoe e Jim Reeves ki ti pe rezonnen…
Girlann tou sort kouler ti’n alinyen lo bann miray dan lakaz e balon osi ti annan zot plas. Sa loder sed ki ti’n byen garni dan kwen salon ti aromatiz ler dan lakaz.
Letan fakter ti apros kot lakaz, ti en moman eksitan akoz la mon ti pe espere pour ganny bann kart Nwel sorti kot zanmi ek fanmiy. Byensir sa bann kart ti osi form parti sa dekor vibran e koloran dan salon. E mwan osi parey tou zanfan sa laz, mon ti fer mon bann zoli pti kart pour mon manman ek fanmiy.
Mon bann rekoleksyon Nwel 30-an pase ti fer mwan poz mon lekor de kestyon. Kimannyer Nwel ti ete sis a set deseni pase? Eski ti pli enteresan ki pandan mon lanfans? Sa ti pour en topik enteresan pour egey nou bann lekter. Alors mon kiryozite ti anmenn mwan kot lakour bann dimoun aze Pointe Larue.
“Antre mon fiy,” Msye Fernand Hoareau ti zantiman akey mwan anndan dan sa pti lasal kot sa rezidans. Msye Benoit Fanchette ti osi fer son larantre.
Mon ti santi mwan privilezye akoz atraver sa pti konversasyon avek sa de dimoun aze, mon’n aprann bokou e mon’n osi kapab fer zot riye e menm partaz serten pti souvenir zot lanfans ansanm.
Msye Benoit Fanchette i kondir nou dan son pase dan distrik Bel Ombre
“Nwel lontan ti gou. Bann fanmiy ti mizer me selman nou ti zwaye. I annan ki ti kapab fer en pti keksoz pli spesyal pour sa zour me pa tou.
“Mwan dan mon kote, mon rapel granmoun ti dir nou fer bon zanfan, al dormi boner e dir nou ki bonnonm Nwel pou anmenn nou kado pour met anba nou zorye. Sa kado ti en gran zafer sa akoz nou ti konsyan ki pa tou zanfan ki ti gannyen e i pa ti parey konmela ki paran i aste keksoz pour zot zanfan souvan.”
“Apre i ti plis sa bout spirityel konpare avek konmela. Mon rapel lontan mon ti plere si zot pa ti anmenn mwan lanmes Nwel. Prezan sa kat pti sou ki mon ti gannyen pour met dan laket, mon ti pran mon ti gard dan mon pos. Ler mon ser ti demann mwan si mon’n aste gato, be kote.. ou aste donn mwan mon ava ganny en bout. Mon pti sou mon ti anmase, selman kot pour ale avek apre, nou ti reste dan en bwa.”
“Selman granmoun lontan ti fet bokou dan rafal lannen pa tro Nwel,” Msye Fanchette ti fer resorti.
“Sa ki ti annan ti met en pti brans sed dan lakaz pour fer zanfan kontan. Lo kote dezennen, sa letan sa manze pa ti sa gran boufe parey konmela. En pti bout friyapen ouswa diri avek en pti bouyon sirtou sa pti kari akonpannyen par en pti delo zoranz.”
Lenz lanmes fodre ganny anmase
“Pour Nwel sa ki ti annan ki ti ganny en lenz nef pour al lanmes sa zour. Ler ou vini, sa lenz la i ganny anmase byen. Sa lavi lontan pa ti fasil me nou ti apresye sa ki nou ti gannyen.
“Letan mon ti en pti pe pli gran, lontan ler papa ti pe bril sarbon dan bwa, mon osi mon ti al avek li. Mon ti anmas pour mwan e mon ti vann. Sa pti larzan ler mon’n gannyen, mon ti anmase e al donn manman. La mon ti ganny en lenz nef e ler pour al lanmes, arrr napa golan parey mwan konman mon ti’n vantar dan mon lenz ek mon alomenn.
“Selman sa zafer anmase ler fini servi, sa pa ti gou. Be mon keksoz pour mwan donn mwan. Me selman ki ou kapab fer, ou ti bezwen respe e obeir ou granmoun,” i ti dir.
Preparasyon lakaz...
“Sa bout osi nou ti ede avek menm si nou pa ti pe al fer gro selebrasyon. Lekors mangliye rouz zot ti met tranpe dan en bwat apre pas lo sa plans ater, brose avek bros koko. Ler ou get ater in klate.”
“Sa lepok ti spesyal. Nou ti fer keksoz avek gou malgre nou ti napa sa gran mwayen, me nou ti annan bon valer sirtou respe e nou ti apresye sa ki nou paran ti kapab donn nou e fer pour nou. Me selman pa krwar akoz Nwel, si nou ti’n fer move, roten ti fer nou sot gos drwat.”
Msye Hoareau i rakont mwan son letan lanfans dan Bougainville
“Nou ti napa nanryen pour fer dan lakour. Nou retourn dan lakour apre lanmes, granmoun ti dan lakaz me nou manrmay nou ti al zwe deor partou, al kas fri,” i ti partaz son leksperyans avek mwan.
“Nwel selman ou a krwar ti en presyon pour nou manrmay nou ti bezwen obzerve, pa tro fer tapaz, tro fer gran keksoz. Granmoun zot zot ti pe bwar zot pti zafer anmenmtan pe vey nou e fer sir nou pa pe fer nanryen mal.
Sa lakaz nou ti netwaye, nou ti kit prop. Lo miray, nou ti kol nouvo papye. Sa kabinen ti lwen avek lakaz me li osi nou ti fer sir ki nou okip li byen e met bon lapropte.”
“Lo kote kado, dan lakour ti annan 14 nou alors i pa ti fasil pour nou ganny kado. Nou ti prefere zwe trankil e egey kanmarad dan nou prop fason. Selman lavi lontan ti gou. Ti napa sa zalouzi, nou ti viv byen avek sa ki nou ti annan.
Msye Hoareau ek Msye Fanchette, ki tou le de in selebre zot 73-an sa lannen, in rakont mwan bokou me mon krwar sa bann lezot laspe tel ki disiplin e bann pastan lontan mon ava kit pour en lot zistwar enteresan…
Mandy Bertin