Follow us on:

Facebook Twitter LinkedIn YouTube

Domestic

Ceps i donn son reaksyon lo SONA 2020 |27 February 2020

Ceps i donn son reaksyon lo SONA 2020

Msye Pierre pe donn reaksyon Ceps lo SONA 2020

Citizens Engagement Platform Seychelles (Ceps), ki regroup e reprezant bann lorganizasyon sosyete sivil dan Sesel, in angaz son bann manm e piblik pour ganny zot pwennvi, lobzervasyon, komanter ek rekomandasyon lo diskour Leta Lanasyon (SONA) ki Prezidan Larepiblik, Msye Danny Faure, ti fer Zedi le 20 Fevriye.

Sa ti atraver en konferans lapres ki ti ganny fer yer bomaten dan lofis Ceps par son sef egzekitif, Michel Pierre.

«Prezidan in swazir lazournen mondyal lazistis sosyal pour delivre son diskour ki en tre bon linisyativ. I’n met lanfaz lo travay ansanm pour devlop nou kominote e in fer sorti ki i le war plis progranm ki pou amelyor lavi tou sitwayen e sa bann progranm pou ganny konsolide avek sipor sosyete sivil.»

I ti azoute ki Ceps i oule renouvle son langazman konman en platform atraver zot bann manm konsolid sa bann progranm me zot le demann avek Prezidan ki mannyer i le zot fer sa si Ceps i ganny trete diferaman?

« Ziska la bann NGOs ki zot don in ganny aprouve anba ‘Appropriation Bill’ pa ankor ganny en 5 sou pour zot enplimant zot bann progranm ki pou konsolid bann progranm gouvernman dan distrik. Lo sa not, i pa tro kler ki gouvernman i anvi siport sa sekter ki apel sosyete sivil.»

Msye Pierre ti osi dir ki i oule vwar plis progranm ki ganny met anplas dan bann distrik pour siport devlopman lendividi dan kominote e amelyor lavi sitwayen. Sa i konpri plis progranm vize ver nou bann dimoun aze, vwazinaz, pour bann zanfan ek zenn, e progranm pour dimoun avek dezabilite. Tou sa a ganny konsolide avek sipor sosyete sivil.

Ceps in reste touzour konvenki ki konsey rezyonal entrodwir lannen 2018 – 2019 ti ilegal e pa ti anliny avek lalwa Gouvernman Lokal.

Rezilta konsiltativ pour evalye sa bann konsey rezyonal in montre ki konsey rezyonal pa’n anmenn rezilta konkret baze lo mank lenformasyon, kordinasyon, ledikasyon e konsiltasyon avan i ti ganny enplimante.

Ceps i konvenki e mentenir son pozisyon ki gouvernman i revwar sa Local Government Act ki olye fer Konsey Distrik i vin lo en nivo rezyonnal parey in ganny fer dan proze pilot.

“Nou salye zefor ki gouvernman pou aprezan pey R750 pour bann zanfan dan child minding ek day care. Sa ava soulaz enpe depans bann paran sirtou bann ki annan plis ki en zanfan ki bezwen sa servis. Nou osi ti a kontan demann gouvernman pour fer en letid lo bann informal child minder (sirtou bann gran paran alaz ki pa pou zanmen vin devan pour anrezistre) e vwar ki mannyer sa bann operater i kapab osi benefisye anba sa scheme,» Msye Pierre ti eksprimen.

I ti note ki Ceps i krwar ki en logmantasyon ti devret ganny fer pour bann zanfan ki pe ganny en lasistans sosyal akoz zot paran in swa paralize e pa kapab travay ou akoz zot en orfelen. Sa i ava en sipor pour fer sir ki zot ganny sa ki zot merite an grandisan ziska laz mazer.

«Nou annan serten konsern ki sa i kapab kree serten labi e ki i bezwen ganny fer baze lo en bon evalyasyon ek merit. Baze lo sa nou ti a kontan konnen ki kriter gouvernman in servi pour ariv lo sa konklizyon ki annan en bezwen pour donn paran sa kontribisyon R750, » Msye Pierre ti demande.

Sosyete sivil in osi akeir desizyon Prezidan Faure pour fer ki tou komodite dan laboutik STC i vann menm pri partou – lo Mahé, Praslin ek La Digue e osi pour retir VAT lo tou prodwi manze. Rezon pour sa i fer ki en pti pe plis larzan a reste dan pos Seselwa ler zot al fer zot bann konmisyon.

“Gouvernman i bezwen rod bann alternative pour enport prodwi aletranze ki pri komodite i vreman desann lo marse. In ler osi pour elimin bann entermedyer ki ava ede fer bann pri komodite kot STC desann ki i ava annan en lefe pozitiv osi lo bann lezot enportater pour fer zot bann pri desann,” Msye Pierre ti note.

I ti azoute ki zot note ki gouvernman in aksepte febles dan planifikasyon bann proze lakaz parey zot ti’n idantifye dan zot repons bidze lannen pase. E zot swete ki zot aprann par zot fot e ki bann proze ki’n ganny anonse i ganny byen planifye tou an prenan kont bann prosedir procurement, planing ki realist e ki kapab ganny delivre dan sa dele letan ki’n mete.

«I nou swe ki sa 447 lakaz ki dan en leta kritik i ganny priyoritize e dil avek dan limedya e ki Departman Lapovrete i zwe en rol pli pro-aktiv pour elev sitiasyon sa bann fanmiy. Nou rekonnet zefor ki pe ganny mete vizavi logmantasyon bann loan kot HFC e nou swete ki sitwayen i servi sa bann nouvo mezir pour konstrir e amelyor kondisyon zot lakaz,” sef egzekitif ti azoute.

Msye Pierre ti note ki nou konsern konman sitwayen se ki sa pe target zis en group dimoun baze lo saler ki zot gannyen. Akoz statistik ki prezidan in donn nou i klerman montre ki saler minimonm i vreman ba e ki bann ki annan ki pa pe kapab kalifye pour en loan.

Ceps i osi santi ki napa okenn mezir kler dan diskour prezidan pour adres lapovrete ki kouver 40% nou sosyete.

Msye Pierre ti note ki anplis ki sa i osi annan sa gro problenm drog ki pei pe fer fas avek e pe anmenn plis problenm lapovrete.

«Tousala i bezwen ganny adrese irzan par bann progranm konkret. E sosyete sivil in pare e pe esper gouvernman pandan sa dernyen 3-an pour vin avek en progranm konpreansiv pour seryezman adres problenm lapovrete ek labi sibstans parmi nou bann sitwayen ki de akter prensipal ki pe anmenn plis lapovrete Sesel.»

«Menm si statistik in dir ki 80% dimoun ki lo tretman avek labi sibstans pe travay i pa tro kler ki ler ki zot travay e kote zot pe travay akoz nou kontinyen war bokou bann zenn pe asize partou dan kwen dan bann distrik pandan lazournen.»

Ceps ti osi fer remarke ki sa bann mezir ki gouvernman pe pran pour elimin trafik drog pa ase entans. 11 ka trafiker drog selman ki devan Lakour Siprenm i pa sifizan konpare ek lakantite Seselwa ki lo drog.

«Nou pe enplor gouvernman pour ranforsi son komitman an metan plis resours dan law enforcement e osi plis resours pour sosyete sivil ki pandan sa dernyen 15-an pe lager pour konbat sa fleo ki pe detri nou lafors travay e afekte nou lekonomi e fitir nou pei,» Msye Pierre ti note.

Konsernan lalkol, Ceps i konsernen akoz prezidan ti anons serten mezir dan son SONA lannen pase, le 26 Fevriye 2019, kot i ti anonse ki serten desizyon in ganny pran pour ki laboutik pa vann bann prodwi lalkol ek lezot komodite ansanm e pour ki lavant lalkol i ganny ban dan lari bazar. Ziska prezan napa nanryen ki’n ganny fer lo la. An plis ki sa napa nanryen ki pe dir nou ki zistans zot in arive ek ban lavant lalkol dan lari bazar. E Ceps i anvi konnen ki langazman gouvernman pour delivre lo sa bann komitman ki’n ganny fer ki nou pa ankor war son lenplimantasyon. Sa i fer nou tre konsernen.

 

Ceps/Christophe Zialor

 

 

 

 

More news